Göbek Fıtığı (Umbilikal Herni); göbek deliği etrafında oluşan karın duvarının zayıflamasıyla karın içi organların fıtıklaşarak şişlik ve çıkıntı şeklinde kendini gösteren bir fıtık çeşididir. Göbek Fıtığı (Umbilkal Herni) doğumdan hemen sonra olabileceği gibi erişkinlerde çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir.
Göbek Fıtığı belirtileri göbek etrafında şişlik, çıkıntı şeklinde belirti verebilir. Karın içi basıncını artıran öksürme, ağır kaldırma, ıkınma gibi nedenler ile ağrı ve rahatsızlık hissi şeklinde kendini gösterir. Göbek Fıtığı (Umbilikal Herni) olan hastalar dinlenme esnasında ve yatarken tüm bu bulgular kaybolabilir ancak karın içi basıncını artıran herhangi bir şeyde tüm bulgular ortaya çıkar.
Yetişkinlerde Göbek Fıtığı (Umbilikal Herni) aşırı kilo alma, ağır kaldırma, kronik öksürük, uzun süre kabızlığa bağlı ıkınma ve hamilelik gibi karın içi basıncını artıran sebeplere bağlı olarak görülmektedir. Göbek Fıtığı (Umbilikal Herni) saptandığında fıtığın en iyi hali budur fıtık küçülmez ancak büyüyebilir. Tedavisinde ise fıtığa sebep olan bu karın duvarı açıklığının onarılması gerekmektedir bu da cerrahi olarak yapılır.
Bebeklerde Göbek Fıtığı (Umbilikal Herni) göbek kordonunun bağlandığı noktada karın duvarını kapanmasının tam olmamasıyla ortaya çıkar. Bu da göbek deliği etrafında şişlik olarak belirti verir. Bebeklerde çok yaygın olarak görülen Göbek Fıtığı (Umbilikal Herni) göbek kordonunun düşmesiyle genellikle 1-2 yıl içerisinde düzelir, çoğu Göbek Fıtığı (Umbilikal Herni) na müdahale etmeye gerek kalmaz. Eğer bebekteki fıtık, ileriki yıllarda kapanmaz ya da çok büyük ise cerrahi müdahale gerekebilir.
Göbek Fıtığı (Umbilikal Herni) çoğunlukla cerrahi müdahale ile tedavisi yapılır. Fıtık büyük ise hastanın şikayetleri mevcut ise ve komplikasyon riski var ise cerrahi müdahale gerekir. Bunun için de açık ya da kapalı (Laparoskopik) yöntemler ile karın duvarındaki fıtığa sebep olan açıklığın onarılması ve uygun ise yama (prolen mesh) ile desteklenerek onarımı yapılır.
Göbek Fıtığı (Umbilikal Herni) bebeklik döneminde çok sık görülebilir. Bebeklik dönemi fıtıkları kendiliğinden kapanabilir herhangi bir müdahaleye gerek kalmaz. Ancak yetişkinlerde görülen Göbek Fıtığı (Umbilikal Herni) kendiliğinden iyileşmez ve cerrahi müdahale gereksinimi vardır. Yetişkinlerde Göbek Fıtığı (Umbilikal Herni) büyüyebilir, komplikasyon gelişebilir. Bu nedenle cerrahi tedavi gerekir.
Göbek Fıtığı (Umbilikal Herni) tedavi edilmezse zamanla fıtıkta büyüme, hastanın şikayetlerinde artma ve fıtık kesesi içerisine giren karın içi organların kan dolaşımının bozulmasıyla oluşan boğulma dediğimiz (Strangülasyon) komplikasyon ortaya çıkar ve acil müdahale gerektiren bir durumdur.
Karın içi organları fıtık kesesi içerisine sıkışmasıyla, eğer bu bir bağırsak ise tıkanıklığa sebep olarak ciddi ağrı, şişkinlik ve kusma gibi bağırsak tıkanıklık belirtileri ortaya çıkabilir. Bu problemler olmasa bile sıkışmış karın içi dokularda enfeksiyon, fıtıkta büyüme, buna bağlı ağrı ve rahatsızlıktan dolayı sosyal aktivitelerde azalma görülebilir ve Göbek Fıtığı (Umbilikal Herni) nın tedavisi zorlaşır.
Göbek Fıtığı (Umbilikal Herni) göbek çevresinde görülen karın duvarındaki açıklıktan karın içi organların dışarıya doğru çıktığı şişlik, ağrı gibi belirtilere sebep olan bir fıtık çeşididir. Genellikle tehlike yaratmayan bu durum çocuklarda sık görülmesine rağmen çoğunlukla tedavi gerektirmez kendiliğinde düzelir.
Erişkinlerde görülen Göbek Fıtığı (Umbilikal Herni) tedavi edilmediği takdirde fıtığın büyümesi, fıtık içerisine giren organların sıkışması ya da bu sıkışan organlarda kan akımının bozulması ile ağrı, şişlik, kızarıklık gibi enfeksiyon belirtileri ortaya çıkar bu durum ilerlediğinde mide bulantısı, kusma, karın şişliği gibi bağırsak tıkanıklığı bulguları görülür ve bunlar acil müdahale gerektiren durumlardır.
Göbek Fıtığı (Umbilikal Herni) olan hastalar öncelikle Genel Cerrahi doktoruna başvurmalı hastalık ve cerrahi müdahale ile ilgili bilgileri almalıdır. Göbek Fıtığı (Umbilikal Herni) hastalar karın içi basıncını artıracak ağır kaldırma, fazla kilo alma, kronik öksürük, ıkınmaya sebep olan kronik kabızlık gibi durumlardan kaçınmalı, hafif egzersizler dışında ağır egzersizler yapmamalı ve doktoruyla birlikte karar vererek en uygun zamanda bir ameliyat planlanmalıdır.
Göbek Fıtığı (Umbilikal Herni) ağrısı genellikle göbek çevresinde kendini gösterir. Ağrı, fıtık üzerine yapılan bir baskı ya da karın içi basıncını artıran (öksürük, ıkınma, ağır kaldırma vb) durumlarda artar. Ancak bazı durumlarda ağrı karnın diğer bölgelerinde de görülebilir. Uzun süre ayakta durmak ya da aşırı fiziksel aktivite de ağrı daha belirgin hale gelir.
Göbek Fıtığı (Umbilikal Herni) göbek etrafındaki karın duvarında olan açıklıktan karın içi organların bu açıklıktan dışarı doğru fıtıklaşması ile oluşan bir durumdur. Göbek Fıtığı (Umbilikal Herni) doğrudan gaz sebebi değildir. Ancak fıtık kesesi içine girip sıkışan barsaklar nedeniyle gaz sıkıntısı görülebilir, bu durumda mutlaka bir doktor ile görüşülmesi gerekmektedir. Böyle durumlarda acil müdahale gerekebilir.
Göbek Fıtığı (Umbilikal Herni) üzerine bastırılınca ağrı yapar. Göbek etrafından oluşan karın duvarındaki açıklıktan dışarı çıkan karın içi organların fıtığı oluşturması ile üzerine baskı yapılması hassasiyet ve ağrıya neden olur. Ağrı fıtığın büyüklüğü ve içerisindeki organların sıkışıp sıkışmadığına göre farklılıklar gösterir.
Göbek Fıtığı (Umbilikal Herni) için genel cerrahi uzmanı ile görüşmek gerekiyor. Karın duvarındaki fıtıkların (Göbek Fıtığı (Umbilikal Herni) gibi) tedavisini genel cerrahi uzmanları yapmaktadır.
Göbek Fıtığı (Umbilikal Herni) patlaması fıtığın boğulması (Strangülasyon) için kullanılan bir tabirdir. Fıtığın boğulması (Strangülasyon) durumunda fıtık kesesi içindeki organların kan dolaşımının bozulması sonucu organ ölümleri olabilir. Bu durumda ağrı, şişlik, kızarıklık, ateş, bulantı, kusma gibi belirtiler ortaya çıkabilir ve acil müdahale gerektirecek durumlar görülebilir.
Göbek Fıtığı (Umbilikal Herni) için mutlaka bir genel cerrahi uzmanı ile görüşülerek fıtığın durumu hakkında ve yapılacak ameliyat ile ilgili bilgi alınmalı ve bu sürede de ağır kaldırmaktan kaçınılmalı, kilo kontrolü fıtığın büyümesi ve şikayetlerin kontrolü için önemli olduğundan dikkat edilmeli, aşırı fizik aktivitelerden kaçınılmalı, karın içi basıncını arttıran kronik öksürük kabızlık gibi durumlardan kaçınılmalıdır. Böylece hastalar ameliyat sürecine kadar fıtığa bağlı şikayetlerini azaltmış olurlar.
Göbek Fıtığı (Umbilikal Herni) mide bulantısına neden olabilir. Fıtık karın duvarındaki açıklıktan karın içi organların fıtık içerine girmesi ile oluştuğu için bu içeri giren organ barsak ise fırık içinde sıkışıp barsak tıkanıklığına sebep olabilir bu da karın ağrısı, şişkinlik, mide bulantısı, kusma gibi belirtilere yol açabilir.
Göbek Fıtığı (Umbilikal Herni) gebelikte görülebilir. Gebelikte artan karın içi basıncı nedeniyle mevcut fıtık büyüyebilir ya da yeni fıtık oluşabilir. Böyle bir durum oluştuğunda genel cerrahi doktoru ile görüşülerek neler yapılması gerektiği ve cerrahi planlanması yapılmalıdır.
Prof. Dr. Sezai AydınGenel Cerrahi Ankara
PROF. DR. SEZAİ AYDIN
